بررسی مشخصات و رفتار شناسی مورچه

 

چگونه مورچه ها را بهتر بشناسیم؟

 

در این مقاله قصد داریم تا به طور کامل و جامع با شرح جزئیات به بررسی مشخصات بدنی و رفتارشناسی مورچه ها بپردازیم که به شما کمک خواهد کرد تا با این موجودات عجیب و پر رمز و راز بیشتر آشنا شوید.

 

مشخصات قسمت های مختلف بدن مورچه

 

بدن مورچه از سه بخش تشکیل شده است که عبارتند از: سر، سینه یا تنه، شکم یا گاستر

 

سر

 

سر مورچه ها چندین بخش و مشخصات مهم دارد. اولین بخش چشم ها هستند. چشمان مرکب آنها، مشابه چشم های اکثر حشرات، می تواند حاوی صدها عدسی باشد که با یکدیگر ترکیب می شوند تا یک تصویر واحد را در مغز مورچه تشکیل دهند. مورچه هایی که از بینایی برای شکار طعمه استفاده می کنند، چشمان مرکب بزرگتری دارند.

 

چشم های مورچه برای شناسایی تحرک شدید مناسب هستند، اما تصویری با وضوح بالا ارائه نمی دهند. سه چشم ساده کوچک هم در قسمت بالای سر دارند که مقادیر نور و پلاریزاسیون را شناسایی می کنند. در مقایسه با مهره داران، اکثر مورچه ها، بینایی ضعیف تا متوسطی دارند و تعدادی از گونه های زیرزمینی کاملا کور هستند. با این وجود، برخی مورچه ها، مانند مورچه بولداگ استرالیایی، بینایی فوق العاده ای داشته و قادر هستند فاصله و اندازه  اشیائی که در حدود یک متری حرکت می کنند را تشخیص دهند.

 

شاخک یا آنتن ها

 

مورچه ها از سر خود برای دریافت اطلاعات از پیرامون خود استفاده می کنند. این کار برای نجات آنها و زندگی کلونی بسیار مهم است. اگر شما به سر یک مورچه نگاه کنید، دو آنتن یا حس کننده به سر مورچه متصل هستند. از مشخصات آنتن مورچه ها این است که همیشه در حال حرکت به سمت جلو و عقب، لمس کردن، مزه کردن و بو کردن هر چیزی که نزدیک آنها باشد، هستند. هر آنتن از وسط خم می شود که مشابه آرنج دست انسان است. مورچه ها از آنتن ها برای لمس یکدیگر استفاده می کنند که شیوه ای برای برقراری ارتباط می باشد.

 

آرواره ها

 

همچنین در سر، دو ساختار گاز انبری قدرتمند یا آرواره وجود دارد. آرواره ها مهم ترین ابزار یک مورچه هستند. مورچه ها، پاهای جلویی برای گرفتن و چنگ زدن ندارند، پس از آرواره های خود برای نگه داشتن و حمل اشیاء استفاده می کنند، آرواره ها را برای گازگرفتن، له کردن، بریدن، کندن، جنگیدن و شکار کردن هم استفاده می کنند، بخشی که توسط آرواره ها مخفی شده، بخش دهانی است که مورچه ها از آن نه تنها برای خوردن بلکه برای تمیز کردن خود و لانه استفاده می کنند. درست در دهان، محفظه ی کوچکی وجود دارد که مورچه ها در آن غذا را نگهداری می کنند، آنها می توانند این غذا را در صورت نیاز به سایر مورچه ها نیز بدهند.

 

سر مورچه ها، مخصوصا چشم ها و آرواره ها، در انواع شکل ها و اندازه ها وجود دارند و امکاناتی برای انواع غذاهایی که مورچه ها می خورند و سبک های زندگی مختلفی که زندگی می کنند فراهم می سازند.

 

 

سینه

 

سینه یا مزوزوما و یا تنه مورچه جایی است که پاهای مورچه به آن متصل هستند. همچنین در مورچه های تولید مثلی یعنی مورچه نر و ملکه، بالهای آن ها نیز به قسمت سینه متصل است. مورچه سه جفت پا دارد، در انتهای هر پا، پنجه تیز و برنده ای وجود دارد که به مورچه ها کمک می کند تا بالا رفته و به اشیاء آویزان شوند.

 

شکم

 

شکم یا متازومای مورچه، محل قرارگیری اندام های مهم داخلی، شامل اندام های تولید مثلی، تنفسی یا همان لوله های هوایی تنفسی و سیستم های دفعی است. کارگرهای گونه های بسیاری، ساختارهای تخم ریزی خود را به نیش هایی بدل کرده اند که برای از پای درآوردن طعمه و دفاع از لانه استفاده می شوند، این کار شیوه ی مؤثری برای دفاع در برابر دشمنان مورچه ها است.

 

مشخصات سایر قسمت های درون بدن مورچه

 

از مشخصات مورچه ها این است که شش ندارند و از طریق سوراخ های ریزی که در سراسر بدن آنها وجود دارند تنفس می کنند. آن ها دو معده دارند، یکی از معده ها برای نگهداری غذایی است که می خورند و دیگری برای نگهداری غذا برای سایر مورچه ها در کلونی است.

 

قلب یک لوله ی بلند است که خون بی رنگ مورچه را از قسمت سر به سمت شکم و سپس در برگشت دوباره به سمت سر پمپ می کند. مورچه ها سیستم مویرگی ندارند.

 

سیستم عصبی مورچه ها شامل طناب عصبی بلندی است که از سر تا شکم قرار گرفتهست.سیستم عصبی همراه با انشعاباتی است که به دیگر نقاط بدن می روند که مشابه با طناب نخاعی انسان است.

 

بدن مورچه ها، مانند سایر حشرات، یک اسکلت خارجی دارد، این به معنای آن است که اسکلت آنها در خارج از بدن قرار دارد و مانند انسان ها توسط پوست و عضلات پوشیده نمی شود.

 

انواع مورچه های کلونی

 

مشخصات مورچه های کارگر کوچک و بزرگ

 

مورچه های کارگر تمام کارهای را برای کلونی خود انجام می دهند. در اکثر گونه ها، تمامی کارگران تقریبا به یک اندازه هستند. با این حال، برخی مورچه ها، کارگرهایی با اندازه های متفاوتی دارند که نقش های متفاوتی را انجام می دهند. کارگران کوچک، کار عمومی مانند مراقبت از نوزاد، ساختن و تمیز کردن لانه و جمع آوری غذا را انجام می دهند. کارگران ارشد، یا سربازها بزرگ تر بوده و سرهای بزرگ و آرواره های قدرتمندی دارند که برای محافظت و دفاع از کلونی استفاده می شوند.

 

مورچه ملکه

 

مورچه های ملکه اکثر زندگی خود را صرف تخم ریزی می کنند اما شاید در فصل جفت گیری آنها را در بیرون از لانه هم دیده باشید. مشخصات اکثر بخش های بدن ملکه ها مشابه مورچه های کارگر است. با این وجود، ملکه ها معمولا بسیار بزرگ تر از کارگرها هستند. گاستر بزرگ ملکه حاوی سیستم تولید مثلی می باشد. ملکه ها زندگی را با بال شروع می کنند اما پس از جفت گیری بال های آنها می افتند.

 

مورچه نر

 

تنها زمانی که شما با یک مورچه نر مواجه می شوید در طی فصل جفت گیری است. زیرا به سرعت پس از جفت گیری می میرند. مشابه ملکه ها، مورچه های نر نیز بال دارند. نرها معمولا به بزرگی ملکه ها نبوده و سرهای کوچک تر با چشمان بزرگ تر و آنتن های صاف تری دارند.

 

 

چرخه زندگی مورچه

 

مورچه ها مانند تمامی موجودات زنده، یک چرخه زندگی فردی دارند. با این حال، چون مورچه ها اجتماعی هستند یعنی در گروه های خانوادگی زندگی می کنند با یکدیگر جهت ساخت لانه ها، پیدا کردن غذا و پرورش نوزاد همکاری می کنند. همچنین یک چرخه زندگی کلونی هم دارند، کلونی های مورچه در اندازه های مختلف، از تعداد کمی مورچه تا میلیون ها مورچه متغیر است. چرخه  زندگی اجتماعی مورچه ها علت اصلی موفقیت آنها است.

 

بررسی چرخه زندگی

 

تخم

 

زندگی یک مورچه از یک تخم شروع می شود. مورچه ها با دگردیسی کامل رشد و نمو پیدا می کنند که قبل از اینکه به بلوغ برسند مراحل لاروی را در مرحله شفیره طی می کنند. لارو اکثرا ساکن بوده و توسط کارگرها تغذیه شده و مراقبت می گردد. غذا از طریق تروفالاکسی یا مبادله ی غذا از طریق قی کردن، به لاروها داده می شود که در آن یک مورچه، غذای مایعی که در مری خود نگه داشته را دوباره بالا می آورد. همچنین این شیوه ای است که بالغین غذا را به اشتراک گذاشته و در معده اجتماعی ذخیره می شوند.

 

لارو

 

لاروها، مخصوصا در مراحل بعدی، شاید با غذای جامد، مانند تخم های خوراکی، تکه های طعمه و دانه هایی که توسط کارگرها آورده شده تغذیه شوند. لاروها در طی چندین سری، چهار یا پنج بار پوست اندازی، رشد کرده و وارد مرحله شفیرگی می شوند و بعد از مدتی تبدیل به مورچه  بالغ می گردند.

 

بلوغ

 

مورچه جدید، چند روز اولیه دوران بلوغ خود را به نگهداری از ملکه و نوزاد می گذراند. سپس برای کندن و دیگر کارهای لانه فارغ می گردد و پس از آن شروع به دفاع از لانه و کند و کاو می کند، این تغییرات گاهی اوقات نسبتا ناگهانی رخ می دهند.

 

از مشخصات مورچه های ملکه این است که می توانند تا سی سال عمر کنند و کارگرها بین یک تا سه سال عمر خواهند کرد. با این حال، نرها کاملا کم عمر بوده و تنها به مدت چند هفته زنده می مانند. تخمین زده شده که مورچه های ملکه به اندازه ای که حشرات منفرد با اندازه یکسان عمر می کنند، این ملکه ها عمر صد برابری دارند. مورچه ها در تمام طول سال در مناطق استوایی فعال هستند، اما در مناطق سردتر، آنها زمستان را در وضعیت خوابی به نام خواب زمستانی پشت سر گذاشته و زنده می مانند.

 

تولید مثل در مورچه ها

 

طیف گسترده ای از استراتژی های تولید مثلی در گونه های مورچه اشاره گردیده است. ماده های گونه های مختلف به توانایی تولید مثل غیرجنسی از طریق بکرزایی با تولید نوزادان ماده معروف هستند. برخلاف تصور عامه، برخی لانه های مورچه می توانند تا چندین ملکه داشته باشند. در طی دوره زادآوری مختص هر گونه، ماده ها و نرهای بالدار کلونی را به منظور عملی به نام پرواز جفت گیری ترک می کنند، معمولا پرواز جفت گیری در اواخر بهار یا اوایل تابستان رخ می دهد، زمانی که آب و هوا گرم و مرطوب است. گرما سبب می شود تا پرواز کردن راحت تر شود و بارانی که تازه باریده باشد سبب می شود زمین برای ملکه های جفت گیری کرده به منظور کندن لانه ها نرم تر شود.

 

 

نرها قبل از ماده ها پرواز می کنند

 

مورچه های نر از ویژگی های بصری استفاده می کنند تا یک زمین مورد تفاهم جفت گیری را پیدا کنند. نرها فرومون جفت گیری ترشح می کنند که ماده ها از آن تبعیت خواهند کرد. نرها در هوا بر روی ماده ها قرار می گیرند، اما معمولا جفت گیری واقعی بر روی زمین رخ می دهد. ماده های برخی گونه ها فقط با یک نر، آمیزش می کند اما در سایر گونه ها شاید آنها با هر تعدادی که بشود، ده عدد یا بیشتر آمیزش می کنند و اسپرم آن ها را در بدن خود ذخیره می کنند.

 

ماده های جفت گیری کرده، پس از این کار به دنبال مکانی مناسب برای شروع یک کلونی می گردند، در این حالت، آنها بال های خود را قطع می کنند و شروع به نشستن روی تخم ها و مراقبت از آنها می کنند، اولین کارگرهایی که سر از تخم بیرون می آورند ضعیف تر و کوچک تر از کارگرهای بعدی هستند، اما شروع به خدمت رسانی فوری به کلونی می کنند، آنها لانه را بزرگ می کنند، دنبال غذا می گردند و از سایر تخم ها مراقبت می کنند.

 

سم مورچه کش - خرید کلیک کنید